Bên cạnh đó, giá năng lượng cũng rất quan trọng. Trên thực tế, nếu như bạn có thể chọn một thứ với giá thấp, để giảm sự nghèo nàn, bạn sẽ lấy năng lượng Hiện nay, giá năng lượng đang giảm dần theo thời gian. Thực sự, một nền văn minh tiên tiến có được là do dựa trên những tiến bộ trong lĩnh vực năng lượng. Cuộc cách mạng than đá đã cung cấp chất đốt cho cuộc cách mạng công nghiệp,và thậm chí vào những năm 1900 chúng ta đã thấy một sự giảm giá điện năng chóng mặt và đó là lí do tại sao chúng ta có tủ lạnh, điều hòa, chúng ta có thể tạo ra những thiết bị hiện đại và làm rất nhiều thứ khác. Và, chúng ta đang sống trong một thế giới giàu có về điện năng. Nhưng, khi chúng ta giảm giá như vậy -- và hãy cùng giả định rằng nó đã rẻ đi một nửa -- chúng ta cần chấp nhận một sự chịu đựng mới, và sự chịu đựng đó là phải làm việc với CO2.

CO2 đang làm hành tinh này ấm lên, và phương trình CO2 thực ra là cực kì đơn giản và dễ hiểu. Nếu bạn cộng tổng lượng CO2 được sản xuất ra, loại khí làm cho nhiệt độ tăng lên, và nhiệt độ đó dẫn đến một vài hiệu ứng rất tiêu cực khác. Những hiệu ứng này tác động lên thời tiết, có lẽ là những hiệu ứng xấu, gián tiếp, những thứ mà hệ thống sinh thái tự nhiên không thể điều chỉnh kịp, và các bạn sẽ thấy những sự sụp đổ của hệ sinh thái.

Bây giờ, làm sao các bạn có thể xác định một lượng chính xác từ sự tăng lên của CO2 đến việc nhiệt độ sẽ là bao nhiêu và những phản hồi tích cực ở đâu, có một vài sự không chắc chắn ở đó, nhưng không quá nhiều. Và có một sự không chắc chắn về việc những hiệu ứng đó sẽ tác động xấu đến như thế nào, nhưng chúng sẽ cực kì tồi tệ. Tôi đã đặt câu hỏi này với những nhà khoa học hàng đầu một vài lần, liệu chúng ta thực sự có phải quay trở về điểm số 0? Chúng ta không thể cắt giảm nó đi một nửa hay một phần tư sao? Và câu trả lời là, thậm chí cho đến khi chúng ta trở về gần điểm 0,nhiệt độ vẫn sẽ tiếp tục tăng. Và đó là một thách thức lớn. Nó rất khác với việc nói rằng chúng ta là một cái xe tải cao 12 feet đang cố gắng để chui qua một cây cầu cao 10 feet, và chúng ta có thể cố nén ép lại phần nào để chui qua. Đây là điều mà phải đi từ con số 0.

Hiện nay, chúng ta thải khá nhiều carbonic mỗi năm, trên 26 tỷ tấn. Tính từng người Mỹ thì khoảng 20 tấn. Nhưng với những người dân ở các nước nghèo, con số này ít hơn một tấn. Trung bình khoảng năm tấn cho mỗi người trên trái đất. Và, bằng cách này hay cách khác, chúng ta phải thay đổi, phải đưa con số này gần về 0. Nhưng nó lại đang tăng lên liên tục. Chỉ những thay đổi kinh tế riêng lẻ may ra có thể làm dịu lại mọi thứ, chúng ta phải đi từ điểm đang tăng lên rất nhanh đến điểm phải rơi, rơi tất cả xuống đến tận cùng.

Quá trình này có 4 yếu tố. Một chút phép nhân. Vậy, các bạn có một thứ bên tay trái, CO2, thứ mà bạn muốn giảm đến 0, và điều đó sẽ còn phải dựa vào dân số, mức dịch vụ trung bình mà mỗi người sử dụng, lượng năng lượng trung bình cho mỗi dịch vụ đó, và lượng CO2 thải ra trên mỗi đơn vị năng lượng. Hãy cùng xem xét từng thứ trong những điều này và sẽ thấy làm sao chúng ta có thể giảm nó đến số 0. Có lẽ, một trong những con số này sẽ phải tiến đến gần 0. Bây giờ, hãy quay về với môn đại số phổ thông, nhưng hãy xem xét một chút.

Đầu tiên, chúng ta có dân số. Hiện nay, dân số thế giới là 6.8 tỷ người. Nó sẽ tiến thẳng lên 9 tỷ người. Hiện nay, nếu chúng ta thực hiện tốt các công việc trong lĩnh vực vắc-xin mới, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và sức khỏe sinh sản, chúng ta có thể giảm con số này xuống, có lẽ là 10 hay 15%, khi đó, chúng ta sẽ thấy dân số tăng lên khoảng 1.3.

Nhân tố thứ hai là những dịch vụ mà chúng ta sử dụng. Nó bao hàm mọi thứ, thức ăn, quần áo, truyền hình, sự đun nóng. Đây là những thứ rất tốt, và việc xóa bỏ đói nghèo có nghĩa là cung cấp những dịch vụ này cho hầu hết mọi người trên trái đất. Và quả là một điều tuyệt vời nếu con số này tăng lên. Trong một thế giới giàu có, có lẽ khoảng một tỷ người tầng lớp trên, chúng ta có thể cắt giảm và sử dụng ít lại, nhưng hàng năm, con số này, trung bình vẫn cứ đang tăng lên, và vì vậy, những dịch vụ mỗi người sử dụng còn tăng lên đến hơn 2 lần. Đây chúng ta có một dịch vụ rất căn bản. Các bạn có đèn trong nhà mình để có thể xem bài tập về nhà, và, thực tế, những đứa trẻ này thì không, nên chúng phải ra ngoài và đọc bài tập của chúng dưới ánh đèn đường.

Hiện nay, năng suất, E, năng lượng cho mỗi dịch vụ, tại đây, chúng ta cuối cùng cũng có một vài tin tức tốt lành. Chúng ta có vài thứ không tăng lên. Thông qua những phát minh khác nhau và những cách mới để tạo ra ánh sáng, thông qua những loại xe hơi khác nhau, thông qua cách khác nhau để xây dựng các tòa nhà. Có rất nhiều dịch vụ ở đó bạn có thể giảm sử dụng năng lượng cho dịch vụ đó xuống đến mức căn bản, một vài dịch vụ cá nhân, thậm chí có thể cắt giảm đến 90%. Có nhiều dịch vụ khác như làm sao chúng ta tạo ra phân bón, hay làm thế nào để đi máy bay, những nơi các căn phòng cho sự phát triển khá xa, làm chúng gần hơn. Và thế nên, nói chung ở đây, nếu lạc quan mà nói, chúng ta có thể cắt giảm một trong ba nhân tố, hay thậm chí, có lẽ là một trong sáu. Nhưng với ba nhân tố đầu này hiện giờ, chúng ta đã hết sức cố gắng để đi từ 26 tỷ xuống còn 13 tỷ tấn, và sẽ không thể cắt thêm.

Hãy cùng xem xét nhân tố thứ tư này -- đây có lẽ là nhân tố chủ chốt -- và đây là lượng CO2 thải ra trên mỗi đơn vị năng lượng. Và câu hỏi đặt ra là, bạn có thể biến nó thành số 0? Nếu bạn đốt than, không. Nếu bạn đốt khí tự nhiên, không. Hầu hết các cách chúng ta tạo ra điện ngày nay, ngoại trừ những cách tạo điện khẩn cấp hay hạt nhân, đều thải ra CO2. Và thế nên, những gì chúng ta sắp làm là phải có một thang đo toàn cầu, để tạo ra một hệ thống mới. Và, chúng ta cần những nguồn năng lượng phi thường.

Hiện tại, khi tôi dùng cụm từ phi thường, tôi không có ý nói đến điều gì đó không thể. Mạch vi xử lý là một điều phi thường. Máy tính cá nhân là một điều phi thường. Internet và những dịch vụ của nó cũng là điều phi thường. Vậy nên, những người ở đây đã tham gia sáng chế ra rất nhiều những điều phi thường. Thông thường, chúng ta không có một thời hạn cuối cùng nào cả, bạn không phải tạo ra những điều phi thường trước một ngày cố định. Thông thường, các bạn có thể là đang sẵn sàng, một vài người đang thực hiện, một số khác thì không. Nhưng đây là một trường hợp mà chúng ta thực sự phải đẩy nhanh tốc độ lên đến mức tối đa và tạo ra điều phi thường trong một khoảng thời gian vô cùng hạn hẹp.

Tôi đã từng nghĩ, làm thế nào tôi có thể thực sự chụp được cái này? Có một vài loại ảo giác tự nhiên,một vài bằng chứng chứng tỏ rằng có thể chụp được sức tưởng tượng của con người ở đây? Tôi đã từng nghĩ về thời gian cách đây khoảng 1 năm, khi tôi mang những con muỗi, và không biết làm sao mọi người đều thích thú nó. (Tiếng cười) Tôi thực sự đã xem xét đến ý tưởng về việc, các bạn biết đấy, có khá nhiều người dân phải sống cùng với muỗi. Với vấn đề năng lượng, tất cả những gì tôi có thể đạt được là đây. Tôi đã quyết định rằng thả những con đom đóm sẽ là đóng góp của tôi cho môi trường ở đây năm nay. Ở đây, chúng ta có vài loại đom đóm tự nhiên. Tôi được biết rằng chúng không cắn, thực tế, chúng thậm chí sẽ không ra khỏi cái bình. (Tiếng cười)

Giờ thì có tất cả những giải pháp cường điệu như vậy, nhưng chúng cũng không thực sự được ứng dụng quá nhiều. Chúng ta cần những giải pháp, không phải chỉ một mà là hơn thế, những giải pháp có những thang đo không thể tin cậy được và không thực tiễn, và, mặc dù có rất nhiều hướng giải quyết mà người ta đang tìm kiếm, tôi thực sự chỉ thấy 5 cái có thể đạt được cái gì đó lớn hơn. Tôi loại bỏ thủy triều, địa nhiệt, sự nóng chảy, nhiên liệu sinh học. Những cái đó có thể tạo ra vài sự đóng góp, và chúng có thể làm tốt hơn tôi mong đợi, tốt hơn rất nhiều, nhưng điểm chính của tôi ở đây là chúng ta sẽ phải làm việc trên từng cái một trong số 5 cái này, và chúng ta không thể từ bỏ bất kì cái nào trong số chúng chỉ bởi vì chúng làm ta nản chí, hay bởi vì chúng đặt ra những thách thức đáng kể.

Trước tiên hãy cùng xem xét lại việc sử dụng các nhiên liệu cũ, một là than đá, hai là khí tự nhiên.Những gì các bạn cần làm ở đó, dường như khá đơn giản, nhưng không hề, và đó là việc hút hết CO2, sau đó bạn đốt nó, đi qua ống hơi, nén nó lại, tạo thành một chất lỏng, đặt nó ở đâu đó, và hi vọng nó sẽ ở đó. Hiện giờ chúng ta có vài cuộc thí nghiệm nhằm làm điều này ở mức công suất 60-80% nhưng để đạt được 100%, điều đó sẽ cực kì khó khăn, và việc thống nhất rằng nên đặt lượng CO2 này ở đâu sẽ trở nên khó khăn, nhưng điều khó khăn nhất ở đây lại là vấn đề trong dài hạn. Ai sẽ đảm bảo điều đó? Ai sẽ đảm bảo rằng một vài thứ thực sự lớn hơn hàng tỷ lần so với bất kì kiểu lãng phí mà bạn nghĩ vào vấn đề hạt nhân và những thứ khác? Đây là rất nhiều Và kia là một cái khó nhằn.

Tiếp theo sẽ là hạt nhân. Nó cũng có ba vấn đề lớn. Chi phí cao, cụ thể hơn là tại các quốc gia có mức độ ổn định cao. Vấn đề an toàn, đảm bảo thực sự không có gì có thể sai lệch, rằng mặc dù bạn có những nhà điều hành này, rằng nhiên liệu sẽ không dùng để chế tạo vũ khí. Rồi thì các bạn làm gì với sự lãng phí? Và, mặc dù nó không rất lớn, có rất nhiều mối quan tâm về vấn đề này. Con người cần được cảm thấy ổn định, an toàn về nó. Vậy nên ba vấn đề cực kì khó nhằn này có lẽ có thể giải quyết, và, nên được tiếp tục làm việc.

Ba điều cuối cùng trong năm điều, tôi sẽ gộp chúng với nhau. Đây là những gì người ta thường biết đến như là những nguồn năng lượng tái phục hồi. Và chúng thực ra -- mặc dù thực sự tuyệt vời khi không cần thêm nhiên liệu nữa -- vẫn có nhiều điểm bất lợi. Một là mật độ năng lượng được tập trung trong những công nghệ này giảm đáng kể so với một nhà máy năng lượng. Đây là nông trường năng lượng, bạn đang nói đến rất nhiều dặm vuông, rộng hơn hàng nghìn lần bạn có thể nghĩ về một nhà máy năng lượng thông thường. Đây cũng là những nguồn bị đứt đoạn. Mặt trời không chiếu sáng cả ngày, cũng không phải mọi ngày, và giống như vậy, gió không phải lúc nào cũng thổi. Vậy nên, nếu bạn phụ thuộc vào những nguồn này, bạn phải có một vài cách để tích lũy năng lượng trong suốt thời gian mà nó không có sẵn ở đó. Chúng ta có thách thức lớn về chi phí ở đây. Chúng ta có những thách thức về sự chuyển tải. Ví dụ, nói đến nguồn năng lượng này ở bên ngoài quốc gia của các bạn, bạn không chỉ cần năng lượng, mà bạn còn cần phải giải quyết những rủi ro về việc năng lượng đến từ những nơi khác.

Và cuối cùng, vấn đề dự trữ này. Và để đo lường điều này, tôi đã kiểm tra và xem xét tỉ mỉ tất cả các loại pin đã được sản xuất, cho xe hơi, máy tính, điện thoại, đèn chiếu, mọi thứ, và so sánh chúng với lượng điện năng mà thế giới dùng, và những gì tôi thấy là tất cả những loại pin chúng ta sản xuất hiện giờ chỉ có thể lưu trữ ít hơn 10 phút cho tất cả các loại năng lượng. Và vì vậy, thực tế, chúng ta cần một sự đột phá lớn ở đây, một thứ gì đó sẽ là một nhân tố của một thứ tốt hơn hàng trăm lầnnhững thành tựu chúng ta hiện nay. Điều đó không phải là không phải là không thể, nhưng cũng không phải là một điều dễ dàng. Hiện nay, cái này xuất hiện khi bạn cố nắm lấy những nguồn năng lượng không liên tục phía trên, nói rằng, 20-30% những gì bạn đang sử dụng. Nếu bạn hy vọng nó đạt đến 100%, bạn cần đến một loại pin kì diệu đến không tin nổi.

Bây giờ, chúng ta sẽ làm thế nào để tiến gần đến vấn đề này: cách tiếp cận nào là đúng? Đây có phải là một dự án Manhattan? Thứ gì có thể đem chúng ta đến đó? Chúng ta cần nhiều công ty làm việc cho điều đó, hàng trăm. Trong mỗi năm đường dẫn này, chúng ta cần ít nhất một trăm người. Và khá nhiều trong số họ, bạn sẽ thấy và nói rằng họ điên khùng. Tốt thôi. Và tôi nghĩ, ở đây tại TED, chúng ta có khá nhiều nhiều đang theo đuổi điều này. Bill Gross có vài công ty, bao gồm một cái mà ông ta gọi là eSolar sở hữu một số công nghệ nhiệt mặt trời tuyệt vời. Vinod Khosla đầu tư vào hàng tá công ty đang làm những thứ khá tuyệt và rất có khả năng, và tôi đang cố gắng hỗ trợ họ. Nathan Myhrvold và tôi thực sự đang hỗ trợ cho một công ty đó là một đơn vị đang tiếp cận hạt nhân, điều này có lẽ sẽ gây ngạc nhiên. Có nhiều sự đổi mới trong lĩnh vực hạt nhân: đơn vị, tính lỏng. Và sự đổi mới đã thực sự dừng lại trong ngành công nghiệp này cách đây ít lâu, và ý tưởng về việc có vài ý tưởng hay khác đang nằm rải rác đâu đó không phải là điều quá ngạc nhiên.

Ý tưởng về Terrapower là, thay vì đốt một lượng uranium, với 1% là U235, chúng tôi đã quyết định đốt 99% với U238. Đó là một ý tưởng điên rồ. Trên thực tế, người ta đã nói nhiều về vấn đề này một thời gian, nhưng họ không thể tính toán được chính xác liệu nó có hoạt động hay không, và thông qua sự tham gia của những chiếc siêu máy tính hiện đại giờ thì các bạn có thể tính toán và thấy rằng, vâng, với những hướng tiếp cận vật liệu đúng, nó sẽ hoạt động.

Và bởi vì bạn đang đốt 99% đó, bạn đã cải thiện đánh kể bảng chi phí. Thực ra thì các bạn đốt sạch những gì lãng phí, và bạn có thể dùng nó thực sự như là nhiên liệu tất cả những thứ đồ thừa từ hoạt động hàng ngày. Thế nên, thay vì lo lắng về chúng, bạn hãy nắm lấy điều này. Đây là một điều tuyệt vời. Nó giống như một cây nến. Bạn có thể thấy đây là một cây gỗ, thường nói về những hoạt động khuyến khích du lịch. Theo thuật ngữ nhiên liệu, đây chính là giải pháp cho vấn đề. Tôi có một bức ảnh tại đây, một nơi ở Kentucky. Đây là những đồ thừa thãi, 99%, chúng được tách ra khỏi những phần họ đốt, và được gọi là uranium rỗng. Đó sẽ là năng lượng cho nước Mỹ trong hàng trăm năm.Và đơn giản hơn bằng cách lọc nước biển trong một quá trình không tốn kém, các bạn sẽ có đủ nhiên liệu cho toàn bộ đời sống của mọi người trên hành tinh.

Các bạn biết đấy, phía trước còn rất nhiều thách thức, nhưng đây chỉ là một ví dụ trong số hàng trăm của hàng trăm ý tưởng mà chúng ta cần hướng tới. Hãy suy nghĩ, chúng ta nên đo lường chính mình như thế nào? Bảng báo cáo chính mình sẽ nên ra làm sao? Hãy đến những nơi chúng ta thực sự cần đến, và xem xét điểm trung gian. Đến năm 2050, các bạn sẽ nghe rằng nhiều người nói về 80% cắt giảm này. Điều mà chúng ta nhắm đến, thực sự rất quan trọng. Và 20% đó sẽ được sử dụng để nâng đỡ những gì đang diễn ra ở các nước nghèo, vẫn chỉ có nông nghiệp. Hy vọng rằng, chúng ta sẽ thu xếp được cho rừng và xi măng. Để có được 80% đó, những nước phát triển, bao gồm cả những nước như Trung Quốc, sẽ phải khởi động thế hệ điện năng của họ cùng nhau. Một cấp độ khác là, chúng ta đang triển khai công nghệ không thải này, chúng ta triển khai nó trên tất cả các nước phát triển và đang trong quá trình phổ biến ra những nơi khác. Điều này cực kì quan trọng. Đó là yếu tố chủ chốt trong việc tạo nên bản báo cáo.

Thế nên, hỗ trợ từ đó, bản báo cáo 2020 sẽ như thế nào nhỉ? Một lần nữa, nó nên có 2 yếu tố. Chúng ta nên thông qua những cách đo lường hiệu quả này để bắt đầu những biện pháp cắt giảm. Chúng ta càng thải ra ít, lượng CO2 càng ít, và, vì vậy, nhiệt độ càng ít tăng lên. Nhưng theo một vài cách, cấp độ chúng ta đạt được, việc thực hiện những việc không khiến chúng ta đạt được những sự cắt giảm lớn, chỉ có thể bằng, hay thậm chí ít quan trọng hơn một chút so với những cái khác, những mảnh nhỏ của sự đổi mới trong các đột phá này.

Những đột phá này, chúng ta cần chúng với tốc độ tối đa, và chúng ta có thể đo lường thông qua các công ty, các dự án thí điểm, những thứ điều tiết sẽ thay đổi. Có nhiều quyển sách hay được viết về vấn đề này. Quyển sách của Al Gore, "Lựa chọn của chúng ta" và một quyển của David McKay, "Năng lượng có thể chịu đựng được mà không có bầu khí quyển nóng". Chúng thực sự xem xét tỉ mỉ nó và tạo ra một cái sườn để có thể thảo luận rộng rãi, bởi vì chúng ta cần sự hỗ trợ rộng rãi, thống nhất cho vấn đề này. Có nhiều thứ phải đi cùng với nhau.

Thế nên đây là một điều ước. Sáng tạo ra công nghệ này là một điều ước cực kì tha thiết và chắc chắn. Nếu bạn cho tôi một điều ước trong 50 năm tới, tôi có thể chọn ai làm tổng thống, tôi có thể chọn một loại vắc xin, thứ gì mà tôi thích, hay tôi có thể chọn điều này chỉ cần một nửa chi phí để phát minh ra những gì không CO2, đây là điều ước mà tôi sẽ chọn. Đây là điều ước với tác động to lớn nhất. Nếu chúng ta không chọn điều ước này, ranh giới giữa những người nghĩ về ngắn hạn và dài hạn sẽ vô cùng khủng khiếp, giữa Mỹ và Trung Quốc, giữa những nước giàu và nghèo, và hầu hết tất cả cuộc sống của hai tỷ người đó sẽ càng trở nên xấu hơn.

Chúng ta phải làm gì? Tôi đang kêu gọi các bạn bước tiếp đến đâu? Chúng ta cần tài trợ cho nghiên cứu nhiều hơn nữa. Khi mà các quốc gia kết hợp lại với nhau tại một số địa điểm như Copenhagen,họ không nên chỉ nói về CO2. Họ nên thảo luận về chương trình cải cách này, và bạn sẽ ngạc nhiên khi biết về mức chi trả thấp đến khác thường cho những tiếp cận mang tính sáng tạo như thế này.Chúng ta cần sự khuyến khích thị trường, thuế CO2, hạn mức và thương mại, thứ gì đó có thể đẩy cái giá này ra khỏi đó. Chúng ta cần lấy cái thông điệp ra ngoài. Chúng ta cần có cuộc đối thoại này trở nên có ý chí hơn, cuộc đối thoại hiểu biết hơn, bao gồm cả những bước mà các chính phủ đã hoạch định. Đây là một điều ước quan trọng, nhưng đó chính là điều tôi nghĩ chúng ta có thể đạt được.

Cảm ơn các bạn. (Vỗ tay) Cảm ơn.

Chris Anderson: Cảm ơn. Cảm ơn. (Vỗ tay) Cảm ơn. Tôi hiểu thêm về Terrapower, đúng vậy -- Ý tôi là, trước tiên, ông có thể cho biết về ý nghĩa của loại thang đo đầu tư nào không?

Bill Gates: Thực ra, làm việc với phần mềm, mua những siêu máy tính, thuê tất cả những nhà khoa học giỏi, những gì chúng tôi đã làm, đó chỉ là hàng 10 của hàng triệu, và chúng tôi thậm chí đã từng kiểm tra vật liệu của mình tại một lò phản ứng ở Nga để đảm bảo rằng thiết bị của mình hoạt động chính xác, bạn cũng sẽ chỉ nâng lên được con số hàng trăm của hàng triệu. Điều khó khăn ở đây là xây dựng lò phản ứng thí điểm, tìm ra được vài tỷ, tìm ra được bộ máy điều chỉnh, địa điểm sẽ thực sự xây dựng nhà máy đầu tiên. Bạn hãy thử xây dựng cái đầu tiên một lần, nếu nó hoạt động như được quảng cáo, thì rõ ràng là đã đến lúc, bởi vì nền kinh tế, mật độ năng lượng, rất khác với hạt nhân như chúng ta biết.

CA: Và, để hiểu đúng nó, điều này bao gồm việc xây dựng từ sâu bên trong nền tảng gần như giống với kiểu thẳng đứng của cột nhiên liệu hạt nhân, loại tiêu tốn uranium này, và sau đó quá trình bắt đầu tại điểm trên cùng và một vài công việc sẽ giảm xuống?

BG: Đúng vậy. Ngày nay, các bạn luôn luôn tiếp nhiên liệu cho các hoạt động, các bạn có rất nhiều người và rất nhiều mối quan tâm có thể bị sai lệch, điều đó ở mọi nơi thậm chí là khi bạn mở nó ra và di chuyển mọi thứ tới lui. Điều đó không tốt lắm. Nếu bạn có nguồn nhiên liệu cực rẻ đến nỗi có thể sử dụng đến 60 năm sau -- thì hãy nghĩ về nó như một khúc cây gỗ -- đặt nó xuống và đừng rước thêm bất kỳ điều phức tạp nào tương tự. Và đặt chúng ở đó, đốt chúng trong 60 năm nữa, và thế là xong.

CA: Vậy là một nhà máy hạt nhân là một giải pháp cho vấn đề lãng phí của chính nó.

BG: Yeah. Những gì đang xảy ra với sự lãng phí, các bạn có thể đặt nó ở kia -- theo phương pháp này, sẽ có ít sự lãng phí hơn -- rồi thì các bạn có thể thực sự đem chúng đi, và trộn lẫn vào với những cái khác và đốt hết. Và chúng ta thực sự bắt đầu bằng cách hạn chế những sự lãng phí đang tồn tại hôm nay, những thứ đang nằm trong những hồ bơi mát mẻ hay những cái thùng này bằng những hoạt động của mình. Đó chính là khởi đầu của nhiên liệu mà chúng ta cần. Thế nên, những gì được coi là vấn đề từ các hoạt động, phản ứng đó thực sự lại là những gì phục vụ và nuôi dưỡng chúng ta, và chúng ta chắc chắn sẽ giảm đi được sự lãng phí một cách đáng kể bởi vì các bạn đã xem xét kĩ lưỡng qui trình này.

CA: Nhưng về những gì ông đang nói với những người khác trên toàn thế giới về khả năng ở đây,đâu là nơi thích hợp nhất để làm hoạt động với điều này?

BG: Thực ra, chúng ta không cần thiết phải chọn một địa điểm cụ thể nào cả, và có rất nhiều luật lệ bất thành văn thú vị về bất cứ thứ gì được gọi là hạt nhân, do đó chúng ta có rất nhiều mối quan tâm,những người đến từ các công ty ở Nga, Ấn Độ, Trung Quốc. Tôi đã quay lại xem xét ủy ban thư kí năng lượng ở đây, nói chuyện về việc làm sao điều này có thể ăn khớp với lịch trình năng lượng. Tôi khá là lạc quan. Bạn biết đấy, người Pháp và người Nhật đã làm một vài việc. Đây chỉ là một biến thể của những gì đã được thực hiện. Nó là một tiến bộ quan trọng, nhưng nó là một hoạt động nhanh chóng, và khá nhiều quốc gia phải cùng xây dựng, bất kỳ người nào thực hiện một phản ứng nhanh, là một thí sinh ở nơi biến thể đầu tiên được xây dựng.

CA: Như vậy theo ông, kế hoạch làm việc và việc có khả năng xảy ra của việc lấy một thứ gì đó giống như cuộc sống này?

BG: Chúng ta cần, đối với một trong những cái thang đo cao thế này, những thứ thuộc thế hệ điện-điện tử chúng cần phải rất rẻ, chúng ta có 20 năm để phát minh và sau đó 20 năm để triển khai thực hiện. Đó là một dạng hạn cuối mà những mô hình thuộc về môi trường đã chứng minh cho chúng ta thấy rằng cần phải đáp ứng đúng. Và, các bạn biết đấy, Terrapower, nếu những thứ này được thực hiện tốt, những thứ đang được đặt niềm mong ước rất lớn, có thể đáp ứng được điều trên một cách dễ dàng. Và may mắn thay, có hàng tá công ty, chúng ta cần phải có hàng trăm, tương tự như vậy, nếu những nhà khoa học của họ làm việc hiệu quả, nếu những quĩ đầu tư cho những nhà máy thí điểm hoạt động tốt, họ có thể cạnh tranh cho điều này. Và tốt nhất nếu những thành công này được nhân lên, bởi vì rồi thì bạn có thể sử dụng sự kết hợp của những thứ đó. Chúng ta chắc chắn cần một cái gì đó để thành công.

CA: Theo những thay đổi trò chơi, đây có phải là điều lớn nhất mà ông có thể nhận thấy ngoài kia?

BG: Một cú đột phá về năng lượng là điều quan trọng nhất hiện giờ. Nó sẽ là, thậm chí không cần đến các hạn chế về môi trường, nhưng hạn chế về môi trường sẽ làm cho nó còn phát triển hơn nhiều. Trong môi trường hạt nhân này, có rất nhiều nhà sáng tạo khác. Các bạn biết đấy, chúng ta không biết việc của họ và chúng ta biết cái này, đây là một hướng tiếp cận khác. Có một loại phản ứng dạng lỏng, dường như có một chút khó khăn, nhưng có lẽ là họ nói về chúng ta. Và cũng có những cái khác, nhưng vẻ đẹp ở đây là mẫu uranium chứa đựng năng lượng lớn hơn cả triệu lần so với một mẫu than đá, và nếu như các bạn có thể giải quyết những yếu tố tiêu cực cơ bản nhất là phóng xạ, dấu vết và chi phí, thì tiềm năng, theo hiệu ứng trên đất liền và những thứ khác, thì nó sẽ hầu hết nằm trong nhóm của chính nó mà thôi.

CA: Nếu như điều này không hiệu quả thì sao? Chúng ta có phải bắt đầu tìm kiếm những phương pháp đo lường khẩn cấp khác để tiếp tục thử và giữ cho nhiệt độ của trái đất được ổn định?

BG: Nếu các bạn tính đến trường hợp đó, thì nó cũng giống như là bạn ăn quá nhiều, bội thực và dẫn đến một cơn đau tim vậy. Rồi thì các bạn đi đâu? Các bạn rất có thể sẽ phải tiến hành một cuộc phẫu thuật tim hay gì đó. Có một ngành nghiên cứu về những gì được gọi là địa chất công trình,trong đó áp dụng khá nhiều các kĩ thuật khác nhau nhằm hạn chế sự nóng lên nhằm mục đích kéo dài cho chúng ta thêm 20, 30 năm nữa để mà hành động cùng nhau. Giờ đây, nó là một chính sách bảo hiểm. Hãy hi vọng rằng các bạn sẽ không cần phải làm vậy. Một vài người nói rằng bạn không nên có một chính sách bảo hiểm nào khi làm việc bởi vì điều đó sẽ khiến bạn trở nên lười biếng, bạn sẽ tiếp tục ăn nhiều như trước bởi vì bạn biết một ca phẫu thuật tim sẽ cứu được bạn. Tôi không chắc rằng điều đó là khôn ngoan, tùy vào tầm quan trọng của vấn đề, nhưng giờ về cuộc thảo luận về địa chất công trình về việc, nên làm gì sau hậu trường trong trường hợp mọi thứ diễn ra nhanh hơn, hoặc là sự cách tân này được thực hiện chậm hơn nhiều so với những gì chúng ta hi vọng.

CA: những điều hoài nghi về khí hậu: nếu như ông có một hay hai câu để nói với họ, ông sẽ làm thế nào để thuyết phục họ rằng họ đã sai?

BG: Thật không may mắn, những người theo chủ nghĩa hoài nghi như vậy lại đến từ nhiều phái khác nhau. Những người thực sự có những tranh luận khoa học rất ít. Phải chăng là họ đang nói rằng có những hiệu ứng phản hồi tiêu cực ì với những đám mây nhằm bù lại những thứ khác? Có rất, rất ít những thứ mà họ có thể nói đến có một cơ hội cho một triệu những thứ như vậy. Vấn đề chính chúng ta có ở đây là một dạng vấn đề giống như bệnh AIDS vậy. Các bạn phạm sai lầm bây giờ, và bạn sẽ phải gánh chịu hậu quả sau này.

Và khi bạn có tất cả những vấn đề cấp bách, ý tưởng về việc khổ trước sướng sau -- và một thứ gì đó bấp bênh. Trên thực tế, theo báo cáo của IPCC, không cần thiết phải đến trường hợp xấu nhất, và có rất nhiều người giàu có trên thế giới đã nghiên cứu báo cáo này và nói rằng, đúng, đó không phải là Thực tế là đó chính là những phần bấp bênh, không chắc chắn sẽ dẫn chúng ta về đây, Nhưng giấc mơ của tôi ở đây là, nếu như các bạn có thể xoay chuyển được tình hình kinh tế, và chạm phải những rào cản, những sự nhượng bộ về CO2 thì những người theo chủ nghĩa hoài nghi sẽ nói, được thôi, tôi không quan tâm rằng điều đó có giảm bớt CO2 hay không, thực ra tôi mong nó giảm bớt lượng CO2, nhưng tôi đoán tôi sẽ chấp nhận nó bởi vì nó rẻ hơn những gì trước đây. (Vỗ tay)

CA: Và, đó sẽ là câu trả lời của ông đối với những tranh luận Bjorn Lomborg, rằng về cơ bản nếu ông đầu tư tất cả vào năng lượng này để cố gắng giải quyết vấn đề CO2, nó có thể sẽ làm sụp đổ những thành tựu khác của ông trong việc cố gắng để tiến đến một thế giới không nghèo đói, sốt rét, vân vân. Thật là một sự lãng phí ngu ngốc các nguồn tài nguyên của Trái Đất khi vung tiền vào đó khi mà chúng ta có thể làm rất nhiều thứ tốt đẹp hơn.

BG: Chi phí thực sự cho bộ phận R&D (Nghiên cứu và phát triển) -- nói rằng nước Mỹ nên đầu tư thêm 10 tỷ mỗi năm so với con số bây giờ -- đó không phải là điều quá kinh khủng. Nước Mỹ nên lấy từ những nguồn khác. Những việc mà các bạn kiếm được nhiều tiền, và đây, những con người lý trí có thể không đồng ý, khi mà các bạn có một thứ gì đó phi kinh tế và các bạn phải cố gắng để quyên góp cho nó. Điều đó, đối với tôi, gần như là một sự lãng phí. Còn nếu không, bạn sẽ tiếp cận rất gần với vấn đề,................ và nó sẽ trở nên rất rẻ. Tôi tin rằng chúng ta nên thử nhiều thứ có tiềm năng hơn nữa để giảm thiểu chi phí nhiều hơn. Nếu như các vụ trao đổi mà các bạn tiến hành là, chúng ta hãy cho như năng lượng là siêu đắt, thì những người giàu có thể tạo ra nó. Ý tôi là, tất cả chúng ta ở đây đều có thể trả nhiều hơn gấp 5 lần cho năng lượng mà mình sử dụng mà vẫn không sao. Thảm họa xảy đến cho 2 tỷ người nghèo đói kia.

Và thậm chí Lomborg có thay đổi. Thông điệp của ông ấy bây giờ là, tại sao lại không thảo luận thêm nhiều nữa về R&D. Ông ấy vẫn, vì những vấn đề ban đầu của ông ấy, vẫn liên kết với phái hoài nghi, nhưng ông ấy cũng nhận ra rằng đó là một phái khá đơn độc, và vì thế, ông ta tập trung vào điểm R&D. Và rồi, có một nguy cơ về thứ gì đó mà tôi nghĩ rằng hợp lý. Bộ phận R&D, thật điên rồ khi nó chỉ được hỗ trợ một phần nhỏ.

CA: Bill, tôi nghĩ rằng tôi phải nói thay cho hầu hết những người ở đây rằng, tôi thực sự hi vọng ước mong của ông thành sự thật. Cảm ơn ông rất nhiều.

BG: Cám ơn. (Vỗ tay)